Afscheid van de baas

Als uitvaartondernemer weet je natuurlijk doorgaans nooit van te voren wanneer je een melding van overlijden krijgt. Er is één uitzondering in dat onzekere bestaan en dat is wanneer er sprake is van euthanasie. Zo was het ook toen ik op een koude, winderige dag aankwam bij groot herenhuis in Oosterbeek. De heer des huizes was overleden, een aangekondigde dood.

Het was altijd een ondernemende man geweest, gewend de touwtjes in handen te nemen. Door een slopende ziekte leed hij fysiek maar ook het verlies aan controle was voor hem onverdraaglijk en op het laatst had het leven voor hem geen zin meer. Blijkbaar had hij ook deze definitieve beslissing zelf durven nemen.

In de dagen die volgden werd ik opgenomen in een warm, ontwikkeld, gastvrij gezin en werd er in saamhorigheid gewerkt aan een mooi afscheid. De dag voor de uitvaart zouden we de kist sluiten, een intiem en belangrijk moment. Ik adviseer vaak om dat niet te bewaren tot de dag van de uitvaart zelf, omdat er die dag meestal al genoeg organisatorisch ‘gedoe’ is, maar vooral ook omdat het voor de meeste nabestaanden fijner is om het afscheid geleidelijk te laten plaatsvinden. Anders wordt het om het zo maar te zeggen te veel afscheid in één keer.

De directe familieleden waren voor deze gelegenheid rond de overledene bij elkaar, haalden herinneringen op en dronken samen een glaasje wijn. Uiteindelijk maakten we een kring rond de kist: het was tijd. Ook de kleine bordercollie, die al die tijd in de buurt van de kist had liggen waken, stond op. De hond nam een aanloop en sprong gedecideerd in de kist. Hij ging plat op de buik van zijn baasje liggen met zijn snuit tegen diens kin. Iedereen bleef roerloos staan, niemand van de aanwezigen wilde dit moment verstoren. Zeker vijf minuten was het stil. Toen sprong de hond behoedzaam op de grond en sloot het gezin de kist. Vanuit een hoek van de kamer sloeg de collie het tafereel bedroefd gade.